ฟันแท้ขึ้นซ้อนฟันน้ำนม ในเด็กที่มีอายุในช่วง 6-8 ปี น่าจะเป็นปัญหาที่คุณพ่อคุณแม่หรือผู้ปกครองส่วนใหญ่ที่มีลูกในวัยนี้พบเจอกันเป็นประจำ จนหลายๆครั้งอาจจะทำให้คุณพ่อคุณแม่หรือผู้ปกครอง เกิดความกังวลว่า การที่ลูกมี ฟันแท้ขึ้นซ้อนฟันน้ำนม โดยฟันแท้ที่ขึ้นมาทีหลังนี้ จะกลายเป็น “ฟันซ้อน” หรือ “ฟันเก” หรือไม่? และควรจะต้องพาเด็กๆไปพบกับคุณหมอฟันเด็กหรือเปล่า? มาหาคำตอบเหล่านี้ได้ไปพร้อมๆกันในโพสต์นี้ได้เลยค่ะ
เลือกอ่านหัวข้อที่สนใจเกี่ยวกับ ฟันแท้ขึ้นซ้อน
ฟันแท้ขึ้นซ้อนฟันน้ำนม คืออะไร?
ฟันซ้อน คือ สภาวะที่ฟันแท้ขึ้นมาในช่องปาก โดยที่ฟันน้ำนมซี่เดิมยังไม่ยอมหลุดไปในช่วงอายุประมาณ 6-12 ปี ซึ่งเป็นวัยที่ฟันน้ำนมเริ่มจะหลุดและเริ่มมีฟันแท้ขึ้นมาในช่องปาก ทำให้มีฟันแท้ขึ้นซ้อนฟันน้ำนม สำหรับในกรณีที่ฟันแท้ที่ขึ้นมา สามารถโผล่มาแทนที่ฟันน้ำนมได้อย่างราบรื่น ก็คงจะไม่เป็นปัญหาอะไร แต่สิ่งที่พบเจอได้บ่อยๆในการทำฟันเด็ก คือฟันแท้ขึ้นมาซ้อน โดยที่ฟันน้ำนมซี่เดิมยังไม่ยอมหลุดออกไป…แล้วจะทำยังไงดีล่ะทีนี้?!
ผลกระทบของฟันซ้อน
ถ้าหากมีเหตุการณ์ลูกมีฟันซ้อนเกิดขึ้นมาในเด็ก คุณหมอฟันเด็กเฉพาะทางจะเป็นผู้ประเมินว่า สมควรที่จะต้องถอนฟันซี่ดังกล่าวออกหรือไม่ โดยมีจุดประสงค์เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดปัญหาตามมาในภายหลัง โดยปัญหาที่อาจจะเกิดมาจากการมีฟันแท้ขึ้นซ้อนฟันน้ำนม ได้แก่
- ฟันซ้อนเก เนื่องจากฟันน้ำนมซี่เดิมไม่ยอมหลุดไป ทำให้ฟันแท้ไม่สามารถมาอยู่ในตำแหน่งที่ถูกต้อง ซึ่งอาจส่งผลต่อการเรียงตัวของฟัน และอาจทำให้ต้องแก้ไขด้วยการจัดฟัน
- ฟันแท้ที่มาในตำแหน่งของเนื้อเยื่ออ่อนในช่องปาก จนไปบาดหรือระคายเคืองทำให้เกิดแผลบริเวณลิ้นหรือกระพุ้งแก้ม
- ทำให้ทำความสะอาดได้ยาก เนื่องจากบริเวณที่ฟันเบียดซ้อนกัน กลายเป็นจุดที่อาหารเข้าไปสะสมอยู่ และแปรงไม่ออก ส่งผลให้เกิดฟันผุได้
ดังนั้นถ้าพ่อแม่เริ่มสังเกตเห็นว่า ลูกมีฟันแท้ขึ้นซ้อนฟันน้ำนม โดยฟันแท้ขึ้นมาเบียดซ้อนฟันน้ำนม ก็ควรจะพาบุตรหลานไปพบทันตแพทย์สำหรับเด็กหรือคุณหมอฟันเด็กเพื่อรับคำแนะนำที่เหมาะสมต่อไปค่ะ
ลูกมีฟันแท้ขึ้นซ้อนฟันน้ำนม ควรทำยังไงดี?
ในกรณีที่เด็กๆเริ่มมี “ฟันแท้ขึ้นซ้อนฟันน้ำนม” มีข้อควรพิจารณาดังต่อไปนี้
- ประเมินดูว่าฟันแท้ขึ้นมาในช่องปากระดับใดแล้ว ถ้าพบว่าฟันแท้ขึ้นมาเยอะ หรือเกือบจะครึ่งซี่แล้ว และฟันน้ำนมยังไม่มีทีท่าว่าจะหลุดได้เอง ควรพาเด็กๆไปพบกับคุณหมอฟันเด็กเพื่อตรวจและประเมินดู หลายๆเคสที่พบว่า ฟันแท้ที่ขึ้นซ้อนกับฟันน้ำนมและฟันน้ำนมยังไม่มีการโยกเลยเนื่องจากรากฟันน้ำนมยังยาวมาก คุณหมอมักจะพิจารณาแนะนำให้ ถอนฟันน้ำนมซี่ที่ยังไม่ยอมหลุดออก เพื่อเพิ่มพื้นที่ให้กับฟันแท้สามารถขึ้นมาได้อย่างเต็มที่และช่วยลดโอกาสที่ฟันแท้จะกลายเป็นฟันซ้อน หรือฟันเกเนื่องจากการขึ้นผิดตำแหน่ง
- ประเมินว่าฟันน้ำนมโยกมากน้อยแค่ไหน หากฟันน้ำนมโยกมากๆแล้ว สามารถปล่อยให้ฟันหลุดไปได้เอง แต่ถ้าหากฟันน้ำนมยังคงแน่นอยู่ ประกอบกับมีฟันแท้ขึ้นมาซ้อนเยอะ หรือในกรณีที่น้องบอกว่าเจ็บฟันที่โยกโดยเฉพาะเวลาทานอาหาร คุณพ่อคุณแม่หรือผู้ปกครองอาจจะพิจารณาพาน้องไปพบคุณหมอฟันเด็กเพื่อช่วยถอนออกให้
- ดูสภาพเหงือกว่ามีการอักเสบหรือไม่ หากพบว่าฟันน้ำนมที่โยกทำให้เหงือกมีอาการอักเสบบวมแดง หรือทำให้เด็กเจ็บแปรงฟันไม่ได้ เคี้ยวอาหารไม่ได้ ในกรณีดังกล่าว ทันตแพทย์เด็กมักจะพิจารณาถอนฟันที่ซ้อนอยู่ออก
- ดูความร่วมมือของเด็ก ถ้าในกรณีที่เด็กไม่ให้ความร่วมมือมากๆ และฟันซี่ดังกล่าวยังสามารถรอให้หลุดเองได้ ทันตแพทย์อาจรอให้ไปหลุดเองที่บ้านได้
วิธีการจัดการกับฟันน้ำนมที่มีฟันแท้ขึ้นซ้อน
ในกรณีที่ทันตแพทย์เด็กประเมินแล้วว่า สมควรต้องถอนฟันน้ำนมซี่ที่ซ้อนกับฟันแท้ออก คุณหมอฟันเด็กจะมีวิธีการจัดการดังนี้
- ประเมินสุขภาพเด็กโดยรวม เช่น ในกรณีที่เด็กมีโรคประจำตัวบางประเภท อาจต้องมีการทานยาฆ่าเชื้อก่อนถอนฟัน เป็นต้น
- ทายาชาเฉพาะที่บริเวณที่ต้องการถอนฟันน้ำนมที่ซ้อนออก โดยยาชาแบบป้าย จะช่วยให้เนื้อเยื่อบริเวณที่จะฉีดยา มีอาการชา เวลาฉีดยาลงที่บริเวณดังกล่าว จะช่วยลดความเจ็บปวดลงได้ ส่วนใหญ่จะแปะยาชาเฉพาะที่ไว้ประมาณ 30 วินาทีถึง 2 นาที
- ฉีดยาชาในบริเวณที่ต้องการถอนฟันที่ขึ้นซ้อนออก โดยทันตแพทย์เด็กมักจะเดินยาช้าๆ ประมาณนาทีละ 1 cc. เนื่องจากถ้าเดินยาช้า มักจะไม่เกิดแรงดัน เด็กจะไม่ค่อยรู้สึกเจ็บ
- หลังจากฉีดยาชาเสร็จ ทันตแพทย์เด็กมักจะให้เด็กบ้วนน้ำ หรือล้างปากให้เด็ก เพื่อลดความขมของยาชา ที่ตกค้างในช่องปากออก และเพื่อรอให้ยาชาออกฤทธิ์เต็มที่ด้วย ส่วนใหญ่จะรอประมาณ 1-2 นาที เด็กจะเริ่มชาเพียงพอให้ถอนฟันได้
- ทันตแพทย์จะต้องทดสอบการใช้ก่อนทุกครั้ง ก่อนถอนฟัน โดยจะต้องมั่นใจจริงๆว่าเด็กชาสนิทแล้ว จริงจะเริ่มต้นถอนฟันน้ำนมที่ซ้อนกับฟันแท้ออก
- ทันตแพทย์มักจะใช้เครื่องมือช่วยแยกฟันให้หลวมก่อน แล้วจึงใช้ครีมถอนฟันที่ฟันน้ำนมซี่ที่ซ้อนกับฟันแท้ออก
- ทำการหยุดเลือด โดยการใช้ผ้าก๊อซกดบริเวณแผล แต่ในบางกรณีอาจมีการใช้ตัวช่วยห้ามเลือด หรือเย็บแผลช่วยเพื่อให้เลือดหยุดไหลเร็วขึ้น
- ทันตแพทย์มักจะนัดเด็กกลับมาประเมินภายหลังการถอนฟันน้ำนมที่ซ้อนออก ว่าฟันแท้สามารถกลับมาสู่ตำแหน่งที่ถูกต้องได้หรือไม่ ในกรณีที่ฟันแท้ ไม่สามารถเรียงตัวกลับมาในตำแหน่งที่ดีได้ อาจต้องมีการใช้การจัดฟันเข้ามาช่วย ให้ฟันเรียงตัวได้สวยขึ้น
บทสรุป – ฟันแท้ขึ้นซ้อนฟันน้ำนม
ในกรณีที่คุณพ่อคุณแม่ผู้ปกครองพบว่า ลูกมีฟันแท้ขึ้นซ้อนฟันน้ำนม สามารถพิจารณาว่าฟันน้ำนมนั้นมีการโยกแล้วหรือยัง และหากพบว่าฟันแท้ที่ขึ้นมาซ้อนฟันน้ำนมได้ขึ้นมาถึงครึ่งซี่แล้ว แต่ฟันน้ำนมยังแน่นอยู่ไม่มีอาการโยกเลย ควรพิจารณาพามาปรึกษาทันตแพทย์เด็ก เพื่อประเมินว่าสมควรต้องถอนฟันน้ำนมซี่ที่มีฟันแท้ขึ้นซ้อนออกหรือไม่ เพื่อป้องกันไม่ให้ฟันแท้ขึ้นผิดตำแหน่งเกิดเป็นฟันซ้อนหรือฟันเกในภายหลัง หรือไปเบียดกับเนื้อเยื่ออ่อน ซึ่งจะส่งผลเสียต่อสภาพการสบฟันโดยรวมของเด็กได้ค่ะ
แชร์บทความนี้
เพราะการแบ่งปันคือความห่วงใยที่เรามีให้กัน…(เลือกแชร์บทความให้เพื่อนได้โดยกดปุ่มด้านล่างนี้เลยค่ะ)
ปรึกษานัดหมาย ปัญหาฟันแท้ขึ้นซ้อน
กรณีมีคำถามเพิ่มเติม ตรวจสอบค่าบริการทันตกรรม หรือต้องการนัดหมายกับคุณหมอฟันเด็กเฉพาะทาง ที่คลินิกทันตกรรม SmileDC สามารถติดต่อได้ตามช่องทางด้านนี้เลยนะคะ ยินดีให้บริการค่ะ
บทความล่าสุด
วิธีป้องกันฟันผุสำหรับเด็ก 🦷
รู้จักสาเหตุ และวิธีการป้องกันอาการลิ้นเป็นฝ้าในเด็ก
เทคนิคดี ๆ ที่พ่อแม่ควรรู้ สอนเด็กแปรงฟันอย่างไรให้สะอาด
