เผยแพร่ครั้งแรก 16 กรกฎาคม 2020
แก้ไขล่าสุด 07/06/2024
รักษารากฟันน้ำนม คืออะไร?
รักษารากฟันน้ำนม หรือ รักษารากฟันเด็ก (Pediatric Root Canal Treatment) คือ วิธีการรักษาทางทันตกรรมสำหรับฟันน้ำนมมีการผุลึกจนถึงโพรงประสาทฟัน และไม่สามารถทำการรักษาได้ด้วยการอุดฟันปกติ เนื่องจากเชื้อโรคได้ลุกลามเข้าไปสู่ส่วนของโพรงประสาทฟันแล้ว จึงจำเป็นที่จะต้องทำการรักษารากฟันน้ำนมเพื่อทำการเก็บฟันซี่นั้นๆไว้ค่ะ
อีกหนึ่งคำถามที่พบได้เกี่ยวกับการรักษารากฟันน้ำนมก็คือ หลังจากรักษารากฟันน้ำนมเสร็จแล้วจำเป็นต้องทำการครอบฟันน้ำนมด้วยหรือไม่?
คำตอบ – ใช่ค่ะ เคสส่วนใหญ่จำเป็นต้องทำครอบฟันน้ำนมหลังจากที่รักษารากฟันเด็กเสร็จ เพื่อป้องกันตัวฟันน้ำนมแตกหักเสียหายได้ เพราะฟันน้ำนมที่ผ่านการรักษารากฟันมาแล้วจะมีลักษณะแข็งแต่เปราะและแตกหักได้ง่ายค่ะ
สารบัญ
เลือกอ่านหัวข้อที่น่าสนใจด้านล่างนี้ค่ะ
ทำไมจึงต้อง รักษารากฟันน้ำนม?
รักษารากฟันน้ำนม หรือ รักษารากฟันเด็ก มีวิธีการที่ไม่ซับซ้อนเท่ากับการรักษารากฟันแท้ ใช้ระยะเวลาสั้นกว่า และค่าใช้จ่ายถูกกว่ามาก ซึ่งเป้าหมายของ การรักษารากฟันน้ำนม หรือรักษารากฟันเด็ก ก็คือ เพื่อเก็บฟันซี่นั้นๆให้อยู่ในช่องปาก ไปจนกว่าจะหมดอายุขัยของฟันนั่นคือ ก่อนที่จะฟันน้ำนมจะหลุดไปก่อนถึงเวลาในช่วงอายุ ที่ฟันแท้จะเริ่มขึ้นมาค่ะ
สัญญาณเตือนที่อาจจะต้อง รักษารากฟันน้ำนม !!
ลักษณะกายวิภาคของฟันน้ำนม จะประกอบไปด้วยชั้นเคลือบฟันและเนื้อฟัน ล้อมรอบส่วนของโพรงประสาทฟันที่อยู่ตรงกลางซี่ฟัน โดยในสภาวะปกติ ส่วนของโพรงประสาทฟัน จะเป็นส่วนที่ปลอดจากเชื้อโรค เนื่องจากมีโครงสร้างที่แข็งแรงเป็นเหมือนเกราะห่อหุ้มเอาไว้
เมื่อใดก็ตามที่ฟันผุได้ลุกลามเข้ามาถึงโพรงประสาทฟัน ที่ซึ่งเคยปราศจากเชื้อโรค จะเกิดมีการกระตุ้นของเส้นประสาทที่อยู่ในโพรงประสาทนั้น ทำให้เกิดการปวดฟัน และนั่น คือสัญญาณเตือนที่บอกว่า ฟันซี่ที่ปวดนั้น ไปไกลเกินกว่าคำว่าอุดฟันเสียแล้ว และน่าจะต้องมีการรักษารากฟันน้ำนมต่อไป
= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =
การรักษารากฟันเด็ก ทำได้กี่แบบ?
การรักษารากฟันน้ำนม โดยคุณหมอฟันเด็กเฉพาะทาง สามารถตรวจวินิจฉัยได้ด้วยการวิเคราะห์จากผลการ X-Ray และ ซักถามถึง ลักษณะของอาการปวด โดยสามารถแบ่งตามประเภทของการรักษารากฟันเด็ก เป็น 2 ประเภทใหญ่ๆ ดังนี้
1. รักษารากฟันน้ำนม แบบบางส่วน (Pulpotomy)
การรักษารากฟันน้ำนม แบบบางส่วนนี้ จะใช้ในกรณีที่การติดเชื้อจำกัดอยู่ที่ส่วนของโพรงประสาทฟัน ทันตแพทย์เด็กจะกำจัดเนื้อเยื่อในฟันแค่บางส่วน โดยฟันเหล่านี้มักจะไม่เคยมีอาการปวด หรือเคยปวดบ้างเมื่อเศษอาหารติด แต่พอเขี่ยเศษอาหารออก ฟันก็หายปวดทันที
2. รักษารากฟันน้ำนม แบบทั้งหมด (Pulpectomy)
การรักษารากฟันน้ำนม แบบทั้งหมดนี้ จะใช้เมื่อการติดเชื้อลุกลามไปจนถึงคลองรากฟัน ทันตแพทย์สำหรับเด็ก จะทำการกำจัดเนื้อเยื่อที่ติดเชื้อออกทั้งหมด และ อุดรากฟันให้เต็ม ด้วยวัสดุที่มีฤทธิ์ในการต้านเชื้อ ฟันเหล่านี้ มักมีประวัติปวดขึ้นมาเอง (โดยเฉพาะตอนนอน อาจมีการตื่นขึ้นมาร้องปวดฟันกลางดึก) เคยบวม หรือ ปวดเมื่อเศษอาหารติดฟัน แต่เอาเศษอาหารออกแล้วต้องใช้เวลานาน กว่าจะหายปวด
= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =
รักษารากฟันเด็ก มีความสำคัญอย่างไร?
ความสำคัญของการรักษารากฟันน้ำนมในเด็กเล็ก ก็เพื่อเก็บฟันน้ำนมซี่นั้นๆไว้ ซึ่งฟันน้ำนมนั้นมีหน้าที่สำคัญหลายประการ ได้แก่ ใช้ในการเคี้ยวอาหาร ใช้ในการออกเสียงพูด ใช้เพื่อเก็บพื้นที่ให้ฟันแท้ที่จะขึ้นมาเมื่อถึงเวลาที่กำหนดไว้แล้ว รวมถึงเสริมสร้างความมั่นใจให้กับเด็ก เป็นต้น ดังนั้นทันตแพทย์เด็กจึงมักจะแนะนำการเก็บฟันน้ำนมให้อยู่ได้ครบจนถึงวัยที่ควรจะหลุด ซึ่งนับเป็นเรื่องที่ดีที่สุด
ผลกระทบจากการที่ไม่ได้รับการรักษารากฟันน้ำนม มีอะไรบ้าง?
สำหรับปัญหาที่อาจจะเกิดขึ้น จากการไม่ได้รับการ รักษารากฟันน้ำนม หรือ รักษารากฟันเด็ก และ ต้องสูญเสียฟันน้ำนมไปก่อนถึงวัยอันควร มีดังต่อไปนี้
1. ฟันน้ำนมซี่ที่ยังอยู่เบียดล้มเข้ามาในช่องว่างที่ถอนฟันไป
ทำให้ฟันแท้เจ้าของที่ (ตัวจริง) ไม่สามารถขึ้นมาในตำแหน่งที่ถูกต้องได้ หรือบางกรณีก็กลายเป็นฟันคุดไปเลยเพราะขึ้นมาไม่ได้
2. ถ้าเป็นฟันหน้า อาจมีผลต่อการออกเสียงของเด็ก
โดยเฉพาะเสียงในภาษาไทย เช่น ฝ ฝา, ฟ ฟัน และถ้าเป็นเสียงในภาษาอังกฤษก็จะทำให้มีปัญหาในการออกเสียง s หรือ เสียง f
3. ผลกระทบของการสูญเสียฟันน้ำนมไปเพียงข้างเดียว
ถ้าเป็นฟันเขี้ยวก็อาจจะทำให้มิดไลน์ (midline) หรือกึ่งกลางของฟันเบี้ยว เกิดไม่สมดุล ซึ่งมีผลต่อรอยยิ้มที่สวยงาม
4. ไม่มีฟันเคี้ยวข้าว
การสูญเสียฟันน้ำนมไป ก่อนถึงวัยอันควร โดยเฉพาะฟันกราม จะส่งผลต่อการเจริญเติบโตของเด็ก เนื่องจากเด็กจะไม่มีฟันกรามที่ช่วยในการบดเคี้ยวอาหาร จึงมักจะเลือกทานอาหารอ่อนๆที่ไม่ต้องเคี้ยว หรือ เคี้ยวง่าย ทำให้อาจจะไม่ได้รับสารอาหารที่จำเป็น เพียงพอต่อพัฒนาการของเด็กค่ะ
= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =
ค่าบริการ รักษารากฟันน้ำนม/รักษารากฟันเด็ก
= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =
บทสรุป – รักษารากฟันเด็ก
การรักษารากฟันน้ำนมในเด็ก จะใช้ในกรณีที่ฟันน้ำนมมีการผุลึก จนถึงโพรงประสาทรากฟัน และไม่สามารถทำการอุดฟันแบบปกติได้ เนื่องจากเชื้อโรคได้ลุกลามเข้าสู่ส่วนของโพรงประสาทฟันแล้ว จึงจำเป็นที่จะต้องทำการ รักษารากฟันน้ำนม เพื่อเก็บฟันซี่นั้นๆไว้ จะเห็นได้ว่า การรักษารากฟันน้ำนม ในเด็ก มีวิธีการที่ไม่ซับซ้อนเมื่อเทียบกับผู้ใหญ่ สามารถทำเสร็จได้ในการพบทันตแพทย์เด็กเพียงครั้งเดียว และมักจะต้องมีการทำครอบฟันน้ำนมหรือครอบฟันเด็กร่วมด้วย เพื่อให้กระบวนการรักษารากฟันเด็กเสร็จสิ้นอย่างสมบูรณ์ และป้องกันฟันแตกร้าวในอนาคตค่ะ
การตัดสินใจเลือกถอนฟันซักซี่ หมอฟันเด็กต้องคิดแล้วคิดอีก เปรียบเทียบผลดีผลเสียที่จะตามมาหากเกิดการสูญเสียฟันน้ำนมไปก่อนกำหนด แต่ทั้งนี้ ผู้ที่มีอำนาจในการตัดสินใจสุดท้ายคือผู้ปกครองของเด็ก หากไม่อยากให้ลูกรักต้องสูญเสียฟันน้ำนมไปก่อนกำหนด ควรพาลูกมาตรวจสุขภาพฟันกับคุณหมอฟันเด็กเป็นประจำทุก 6 เดือน เพื่อฟันน้ำนมจะได้อยู่คู่กับลูกไปนานๆค่ะ
โดย ผศ.ทพญ. อาวีพรรณ โกวิทย์สมบูรณ์ (หมอโบว์)
แชร์บทความ – เพราะการแบ่งปันคือความห่วงใย
สอบถามนัดหมาย – รักษารากฟันน้ำนมในเด็ก
กรณีมีคำถามเพิ่มเติม ตรวจสอบค่าบริการทันตกรรม หรือต้องการนัดหมายกับคุณหมอฟันเด็กเฉพาะทาง ที่คลินิกทันตกรรม SmileDC สามารถติดต่อได้ตามช่องทางด้านนี้เลยนะคะ ยินดีให้บริการค่ะ